Vlammend hart – Rumi’s energie

Vlammend hart – Meditatie.

De diepte en schoonheid van Maulana Rumi’s poëzie stroomt door de ritmische recitatie recht het hart in. Zelfs meer dan 750 jaar na zijn dood kunnen we nog steeds de levendige kracht en energie van zijn swingende ritmes ervaren.

De Perzische dichter Rumi (1207-1273) is een van de belangrijkste vertolkers van mystiek getinte poëzie. Zijn gedichten zijn opmerkelijk actueel en overbruggen met gemak de zeven eeuwen die ons van hem scheiden.

In het Orientalis Museum in Nijmegen is momenteel een tentoonstelling over Rumi’s mystiek. In dit kader laten we je op vrijdag 01.11.24 kennismaken met de bijzonderheden van zijn poëzie. Met behulp van de oosterse instrumenten daff en tanbour kunnen de vibraties van deze poëzie op een muzikale manier ervaren worden. Het effect wordt verdiept in de daaropvolgende stiltemeditaties.

Vlammend hart – mystieke ritmes spelen

Dit evenement richt zich op de ervaring van een spiritueel pad dat in het heden beoefend kan worden.
Deelnemers krijgen de gelegenheid om zelf mystieke ritmes te spelen.

Inleiding, voordracht, muziek en meditatie: Helmut Gabel, Jürgen Krusche.
De inleiding wordt gegeven in het Duits. Vertaling word verzorgd door Oene-Wim Stallinga

Meer informatie: Flammendes Herz – Rumi’s Energie, Orientalis Museum 1.11.24 (herzmeditation.eu)

1 November, 19:30 -21:30
Locatie De Zendo, bij ingang van museum Orientalis
Graag van te voren aanmelden op oenewimlison@cs.com

Vlammend hart – Rumi’s geheim recept

De Perzische dichter Rumi (1207-1273) is een van de belangrijkste vertolkers van mystiek getinte poëzie. Zijn gedichten zijn opmerkelijk actueel en overbruggen met gemak de zeven eeuwen die ons van hem scheiden. De levensweg die door deze mystieke traditie wordt aangereikt, kenmerkt zich door een groot respect voor de waarde van elk afzonderlijk individu, elke cultuur, volk en religie.

Wie zich in het soefisme verdiept, komt vroeg of laat Rumi tegen, en zo ontmoette ook ik deze Perzische dichter. Ik las de beroemde klaagzang van het riet, gescheiden van zijn oorsprong en ik las dat ‘wie alles doet, maar dat ene vergeet, niets heeft gedaan’, de inleidingen en – op een ander niveau – ook samenvattingen van zijn Mathnavi en Fihi ma Fihi (Het is wat het is). Hier sprak iemand die het leven kende en zijn weten zo wist te vertalen, dat de zeven eeuwen die ons scheidden nietszeggend werden.

Rumi’s kennis vanuit het hart sluit nauw aan bij de gnosis, zoals bekend geworden vanuit de Nag Hammadi-geschriften. Dat is niet verwonderlijk, want gnosis (letterlijk: weten) in brede zin is de bron waaruit alle mystiek uit het Midden-Oosten putte. Als soefisme kwam deze mystiek bovengronds binnen de islam en ontwikkelde een eigen vocabulaire en beeldspraak. Dit leidde in het Perzië van de dertiende eeuw tot een ongekende culturele bloei met dichters als Atar, Sa’adi, Hafiz, Omar Khayyam en Rumi.

Ook Rumi bezingt de taveerne en ook hier is wijn de goddelijke essentie die de wijnschenker (de leraar) in de beker (de leerling) schenkt tot dronkenschap erop volgt. Maar Rumi gaat verder en als volmaakt leraar houdt hij zijn lezers een spiegel voor die als een lachspiegel vertekent, maar altijd direct aanspreekt.

Het geheim van zijn recept? De vertekening zit niet in de spiegel, maar in ons kijken. Wij zijn als de blinden die een olifant betasten en elk tot hun eigen beschrijving van de olifant komen: Allen voelen een deel en denken aan het geheel.

Vlammend hart – Rumi’s leven

Mevlana Djelal al-din Rumi werd geboren op 30 september 1207 in het huidige Afghanistan, toen onderdeel van het Perzische rijk. De tijden waren onrustig, want de horden van Djengis Khan trokken hun vernietigend spoor door dit wereldrijk. In deze donkere tijden kwam de Perzische dichtkunst tot grote bloei. Op de vlucht voor de moordende Aziatische horden vestigde Rumi zich na omzwervingen in Konya in Anatolië in het huidige Turkije.

Het verhaal gaat dat Rumi zijn leraar, de derwisj Shams Tabriz, tegenkwam bij een waterput. Shams gooide Rumi’s boeken in de put en stelde een ultimatum: de boeken terug of verlichting. Rumi liet de boeken (een fortuin, want de boekdrukkunst was nog niet uitgevonden) waar ze waren en wijdde zich aan de studie van de mystiek. Waar of niet, het verhaal stelt de kennis van het hoofd duidelijk tegenover de kennis van het hart. In Rumi’s eigen woorden: Vroeger zocht ik kopers voor mijn woorden, kon nu iemand me maar wegkopen van woorden. In veel gedichten wordt Shams letterlijk genoemd, vaak ook is hij symbolisch aanwezig als het actieve, stralende principe van de zon.

Shams betekent in het Arabisch ‘zon’ en hij droeg zijn naam met ere. Zo sterk was Shams dat menig aspirant-leerling terugdeinsde voor zijn kracht. Maar, zoals Rumi na zijn ontmoeting met Shams zou dichten (in ‘De kikker en de haver’): Alleen de zon, pal boven je, doet je schaduw verdwijnen.